Je hebt vast en zeker de term ‘circulaire economie’ of ‘kringloopeconomie’ al eens horen vallen. Maar wat houdt circulair bouwen precies in? Er zijn namelijk zodanig veel termen die de revue passeren, denk maar aan recycling, upcycling, reguliere consumptie, etc. dat het als Chinees begint te klinken. Daarom dompelen we je graag onder in de duurzame wereld van circulariteit.

Van lineaire economie naar recyclage

We beginnen bij het begin. De meest bekende manier van consumeren is de lineaire economie. Simpelweg houdt dit in dat we grondstoffen omzetten in een product, het product nuttigen en het na eenmalig gebruik de vuilbak ingooien. Een manier die al eeuwenlang bestaat, maar enorm uitputtend is voor de aarde. Maar vooral een manier waar we absoluut van moeten wegstappen.

Een iets betere manier om wat langer van een product te genieten, is recyclage. Een bestaand product ontmantelen en de nog bruikbare basismaterialen gebruiken als grondstof voor een nieuw product. Nog steeds niet de beste manier van duurzaam leven, maar wel eentje die ons de goede richting uitstuurt. De levenscyclus van een bepaald product of grondstof wordt zo verlengd. Zodra je een product, grondstof of materiaal recycleert, zet je eigenlijk afval om in nieuwe grondstoffen. Wat ervoor zorgt dat een product een soort van tweede, derde of soms zelfs vierde leven krijgt. Vergis je niet, recycleren is niet hetzelfde als hergebruiken. In het laatste geval blijft een product hetzelfde en ondergaat het geen verwerkingsproces tot een nieuw product, wat bij recyclage weldegelijk het geval is.

Unsplash

Oneindig doorgaan met een circulaire economie

Als je helemaal duurzaamproof wil leven, dan is er een systeemverandering nodig. Meestal verloopt dit aan de hand van een 3R-aanpak: reduce, reuse en recycle. Je probeert minder grondstoffen te gebruiken, je hergebruikt de grondstoffen zo maximaal mogelijk én je steekt de grondstoffen in een nieuw jasje. Dat zorgt ervoor dat grondstoffen minder snel uitgeput raken en dat ze een langere levensduur krijgen. In lijn met een circulaire economie, ligt circulair bouwen. Het enige verschil is dat je hier dieper ingaat op het aspect ‘bouwen’ en dit specifiek in de praktijk gaat toepassen.

Circulair bouwen is groen bouwen?

Circulair bouwen omzetten in de praktijk, hoe ga je te werk? We kijken hiervoor naar het totaalplaatje, van eerste aantekeningen tot het eindresultaat, met zo weinig mogelijk grondstoffen en zo weinig mogelijk vervuiling. Heel simplistisch gesteld natuurlijk. Waar de focus vooral op ligt, is het gebruik van natuurlijke en herbruikbare bronnen op een zo efficiënt mogelijke manier. Denk hierbij ook aan materialen uit voorgaande bouwprojecten (vb. bij renovaties), die een nieuw leven krijgen in jouwbouwproject. Hierbij is het belangrijk om aandacht te hebben voor de gevaarlijke substanties die aanwezig kunnen zijn. Materialen met kleurstoffen, weekmakers of asbest bijvoorbeeld moeten absoluut een detoxkuur ondergaan die de giftige stoffen helpt verwijderen. Circulair bouwen houdt natuurlijk veel meer in dan materiaalkeuze. Zo is het essentieel dat je bouwt op een manier die energiebesparend is, onderhoudsvriendelijk en zelfvoorzienend. Want circulair bouwen oogt op circulair leven, ahja natuurlijk! In België en Nederland zijn er al enkele circulaire pareltjes waar we absoluut inspiratie uit kunnen halen. Dit zijn bijvoorbeeld 2 veelbelovende projecten op een rijtje: The Green House in Utrecht of ’T Centrum door Kamp C.

'T Centrum Kamp C

The Green House

Om de abstracte theorie wat levendig te maken, lichten we deze twee duurzame toppers even toe. The Green House is een restaurant dat van kop tot teen circulair is opgebouwd. Zo is het gebouw volledig demonteerbaar/moduleerbaar en maakten ze gebruik van herbruikbare materialen. Denk bijvoorbeeld aan de glazen gevelbekleding, die is opgebouwd uit de voormalige gevelbekleding van een kazerne. Of het plafond van de keuken en de bar is een creatie van oude deuren. Daarnaast maken ze ook gebruik van leasematerialen, waarbij enkele materialen in het bezit blijven van de leverancier, wat het totaalplaatje volledig circulair maakt. Het is een andere manier van denken én werken waarbij bestaande processen in vraag gesteld worden, maar de nieuwe aanpak die ook rendabel kan zijn een wereld van verschil maakt.

’T Centrum

Zoals de naam doet vermoeden, is ’T Centrum een centrum voor duurzaamheid en innovatie. Aangezien zij de pioniers bij uitstek zijn, toch wat betreft duurzaam bouwen, centraliseren zij hun gebouw in een lichtrijke omgeving. Het totaalconcept bestaat uit een modulaire kantoorinrichting (met andere woorden demonteerbare onderdelen), transformeerbare werkplekken en geleasede materialen. Kortom, een concept dat werkt! De onderneming heeft een veel lager energieverbruik, langere levensduur en kan gemakkelijk heropgebouwd worden. Iets waar je als onderneming helemaal naar streeft, toch? Dat denken wij ook! Leef circulair, woon circulair!